Αφιέρωμα
Ηλίας Παπακωνσταντίνου
Γνωρίστηκα με τον Ηλία Παπακωνσταντίνου πριν από μερικά χρόνια όταν λόγω της ιδιοτητάς του ως αντιπρόεδρος της Π.Ε.Λ του τηλεφώνησα για να τον ρωτήσω τις απαραίτητες προϋποθέσεις, για να γίνει κανείς αποδεχτός ως μέλος του συλλόγου.
Ο Ηλίας μου έδωσε τις πληροφορίες, εγώ είχα τις προϋποθέσεις, κατέθεσα τα βιβλία μου στη γραμματεία και έγινα μέλος.
Από τότε και μετά ξεκίνησε να χτίζεται μια υπέροχη φιλία που έως τα τώρα, τρία χρόνια μετά, μπορώ να πω ότι έχουμε "έτοιμο για κατοίκηση, τον πρώτο της όροφο".
Πέρα από τ' αστεία όμως, ο Ηλίας αποδείχτηκε ένας υπέροχος φίλος, συνεργάτης, άνθρωπος της δημιουργικής πρωτοβουλίας και της προσφοράς. Ανήκει στην κατηγορία των givers , κι όλα αυτά τα κατάλαβα με τις δια ζώσης συναντήσεις μου μαζί του, πολύ πριν διαβάσω δικό του ποιητικό έργο, ή ακούσω τα τραγούδια του. Τα τραγούδια του ήταν ο πιο γρήγορος κι εύκολος τρόπος για την πρώτη μου επαφή με το στίχο του κι άρχισα να τα ψάχνω στο youtube και να τα ακούω. Με το θάρρος της γνωριμίας που όλο και περισσότερο έδενε, ο Ηλίας μου έστειλε και μερικά ακυκλοφόρητα να ακούσω, τραγούδια πάντοτε, πολλά από αυτά ήταν μελοποιημένη ποίηση. Μέχρι που αξιώθηκα να κρατήσω στα χέρια μου και βιβλίο του, και εκεί είδα το εύρος της ποιητικής του δύναμης, έμπνευσης, με λίγα λόγια το συγγραφικό εν γένει ταλέντο του ποιητή. Ήταν σα να τον ανακάλυπτα για δεύτερη φορά. Ένιωσα πολύ τιμημένη από την ευλογία της φιλίας του, πολύ υπερήφανη και χαρούμενη για τον τίτλο αυτής τιμής, "φίλη".
Εδώ θα μιλήσω για τον ποιητή Ηλία Παπακωνσταντίνου και το έργο του.
Ο Ηλίας, αγροτεύει την ψυχή του αλλά και τις ψυχές όλων μας. Και είναι μια πράξη αυτή που κρατάει δεκαετίες, γιατί έτσι έχει μάθει να υπάρχει, έτσι μπορεί μόνο να υπάρχει, ως άνθρωπος που δεν σταματά να σκάβει στις μνήμες, να περνάει στο σώμα και τη σκέψη του τις οδύνες, να την περνάει την ψυχή αυτή μέσα από, και πάνω από το χρόνο στην ιστορία των ανθρώπων που μαζί τους αυτή συμπορεύτηκε...καθώς επιστρέφει στους τόπους τους για να ζήσει τα γεγονότα ως αυτόπτης μάρτυρας, καθώς καταγράφει πάνω της, με το καρφί της μνήμης τις σκηνές, τις εικόνες, τα γεγονότα. Κι αυτό αφορά όλες τις θεματολογίες του, όλα τα έργα του, κάθε τόπο που το μάτι της ψυχής αυτής ακούμπησε πάνω του, κάθε λυγμό και γέλιο που το αυτί της άκουσε.
Στο βιβλίο του "Ασία μου Μικρά", διαπραγματεύεται τη Μικρασιατική καταστροφή, μ' έναν τρόπο σπαρακτικό. Είναι ο καπνοπαραγωγός, ο στρατιώτης, ο Έλληνας, το Αρμενάκι, ο φιλήσυχος γείτονας Τούρκος, ο ιδιοκτήτης του αλόγου που έμεινε πίσω εκεί...
Είναι ο καημός ο ίδιος για τις πόλεις και τους ανθρώπους που χάθηκαν, είτε που ξεριζώθηκαν σε ένα μέρος εχθρικό, σε μια μάνα αφιλόξενη. Τα ποιήματα πεζογραφημένα ή έμμετρα στο βιβλίο αυτό του Ηλία Παπακωνσταντίνου, είναι όπως λέει κι ο ίδιος, "το χθες με τις απίθανες στιγμές που ξανάρθε, με πήρε από το χέρι κι άρχισα να ωριμάζω μέσα του, μου είπε, του είπα και οικοδομήσαμε το χρέος της ανάμνησης".
Ένα χρέος λοιπόν. Ένας φόρος τιμής σε αυτά και αυτούς που χάθηκαν, σε αυτά και αυτούς που κουβάλησαν σε αυτήν εδώ τη χώρα τον πολιτισμό, μοναδική τους αποσκευή, για να ξεκινήσει να φυτρώνει και να μεγαλώνει το δέντρο του μέσα της, να της θυμίσουν με καρτερία δεκαετιών τι έχασε μέσα στη λήθη της, να της δείξουν το δρόμο ξανά για τη δημιουργία, την ευημερία, την αποδοχή που μόνο με αυτήν μπορεί να χτιστεί πραγματικά πολιτισμός και πρόοδος.
Ο ποιητής συμπάσχει, δοξάζει, νοσταλγεί και ευγνωμονεί μέσα από αυτό το έργο του, το μικρασιατικό στοιχείο, αναλαμβάνοντας την ευθύνη μιας έμμεσης απολογίας, μιας ελληνικής συγγνώμης που κανείς μέχρι τώρα δεν είχε το θάρρος ή την παλικαριά να ξεστομίσει προς αυτό. Συντετριμμένος από τις τύχες των ανθρώπων της επόμενης μέρας του τότε, από τον θρήνο της ψυχής τους, από τη συνύπαρξη της καθημερινότητας τους με τη λαχτάρα της επιστροφής.
"Δεν δικαιούμαι να μην ανήκω εκεί που ποτέ δεν γεννήθηκα, γιατί με την καρδιά, του εκεί, ανασαίνω".
Συνέχισε να ανασαίνεις Ηλία μου. Γιατί με το αίμα της πέννας σου και το "εκεί" της δικής σου ψυχής, ανασαίνουμε κι εμείς!
Βιογραφικό
Αυτό που παραθέτω εδώ, είναι γραμμένο στο βιβλίο του "Ασία μου Μικρά",
Γράφει λοιπόν ο ίδιος.
"Γεννήθηκα στη Δεσφίνα Φωκίδας την άνοιξη στις 8 του Απρίλη. Η ομορφιά και η αγριάδα του τόπου, η θάλασσα και το βραχώδες τοπίο, μαζί με τους Δελφούς λίγο πιο πέρα, διαμόρφωσαν τον κόσμο μου.
Από μικρή ηλικία γεννιόντουσαν ποιητικές ιδέες στη σκέψη μου και όσο περνούσε ο καιρός, φύτρωναν μέσα μου. Στην ποίηση υπάρχει η αλήθεια και η λύτρωση, ακόμη, ο υπερπραγματισμός που έρχεται άξαφνα να σώσει τις στιγμές μας, από εκεί που δεν το περιμένουμε. Οι λέξεις μέσα στο χρόνο ή το άχρονο, έγιναν ποιητικές συλλογές, τραγούδια, μυθιστόρημα, θεατρικός λόγος, διήγημα, παραμύθι, μουσικοποιητικές εκδηλώσεις. Κοιτώ στα μάτια της αντιξοότητες της αιωνιότητας, το δίκαιο, την αγάπη και το φως και τους μιλώ με ποίηση.
Η σύμπλευση με τους ανθρώπους της τέχνης και γενικότερα, θέλω να έχει ουσία και ένα ισχυρό αποτέλεσμα για δίκαιο και ανθρώπινο κόσμο, μακριά από εγώ, εσύ, επιτηδευμένο λόγο και ανούσια περιττά υλικά αγαθά. Γι' αυτό οι συνεργασίες μου είναι πολύ σημαντικές για την επίτευξη δημιουργικού χρόνου και αποτελέσματος στο Εμείς".
Δείγμα της ποιητικής γραφής του από το βιβλίο του "Ασία μου Μικρά" εξαιτίας και της πρόσφατης παρουσιασής του, στο δημαρχείο της Καισαριανής.
ΔΕΝ ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΙ
Ήρθαν εκείνα τα πεισματικά βεγγαλικά στις τσέπες του νου για να μην ξεχνιέμαι στις νέες πόλεις που γεννήθηκε το κορμί μου.
Είχε αρχίσει από πολύ νωρίς η σκέψη να δραπετεύει, την έσπρωχνε ο αέρας της φαντασίας και το γονίδιο καρφωμένο στην ανατολική μου ανάγκη.
Δεν δικαιούμαι να μην ανήκω εκεί που ποτέ δεν γεννήθηκα, γιατί με την καρδιά, του εκεί, ανασαίνω.
Έρχονται εκείνα τα βλέμματα -τόσο φυσικά και αφύσικα μαζί - στην ψυχή μου και πιάνουμε κουβέντα για το απόλυτο κενό.
Δεν δικαιούμαι να μην παίρνω στα δάχτυλα, σαν πολύτιμο αλόγιστο, εκείνα τα ματοτσίνορα που έκαναν μια αιωνιότητα να ανοίξουν διάπλατα.
Είχε γεμίσει το σώμα τους ναυάγια και ακρογιάλια με ασυνήθιστες φωνές, τα πουλιά στο βυθό της θάλασσας και τα ψάρια σπάραζαν δίπλα στους νεκρούς.
Δεν δικαιούμαι να γελάω έτσι αναίσθητα και πέρα από τον θάνατο της σάρκας, καθώς θα συναντώ το αίμα μου σε όποιον δρόμο κι αν πατήσω, σε όποιον χρόνο κι αν υπάρξω.
Ήρθε το κλάμα της τελευταίας σάλπιγγας, ψάχνει ακόμη τα χείλη και την ανάσα του σαλπιγκτή, παραμονεύει τις λέξεις, τους στεναγμούς, σκοτώνει καθημερινά την ματαιότητα και τον σαρκώνει πάνω στο ορφανό μέταλλο.
Δεν δικαιούμαι να ξεχάσω ούτε ένα από τα αηδόνια της Μικρασίας, αυτά που δεν έμαθαν τι αξία έχει η λαλιά τους, αλλά και τα άλλα, με τους πληγωμένους-πληρωμένους Απρίληδες στο σώμα, που έγερνε από τους μπόγους των αναμνήσεων.
Ήταν κάποιοι παππούδες, κάποιες γιαγιάδες που δεν αρτύθηκαν ποτέ και ανήκαν σε όλους μας. Τα παραμύθια που ξεστόμιζαν δεν ήταν μυθοπλασία, ήταν η ιστορία που μας έντυσε στο παρατεταμένο προσφυγικό κρύο.
Δεν δικαιούμαι να μην ανήκω εκεί που ποτέ δεν γεννήθηκα, γιατί με την καρδιά, του εκεί, ανασαίνω.
ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ
Τα φιλιά είχαν σωπάσει, είχε ο λόγος τόση μοναξιά.
Και για ενοχές; Δεν τις έβρισκες πουθενά, όπου κι αν έψαχνες. Ενοχές είπατε; Που να ψάξεις εκείνες τις ώρες για το άδικο, μα ούτε ύστερα έγινε κάτι.
Ήταν τσαλακωμένη η μητέρα μας, είπαν, το ένα πόδι της κομμένο στα δάχτυλα του, εκεί που κατοικούσαμε, το άλλο σε σπίτι πολυτελείας χόρευε ευρωπαϊκούς χορούς σε εντολές ανήκουστες.
Κι εγώ έβρισκα λόγους να σκέφτομαι τα χείλη της, υπερστροφές στη δύση έκανε η καρδιά.
Ήξερα πως είχες αφήσει τα αισθήματά σου για μένα στο βράχο της αμμογυαλάδας, εκεί που έφτιαχνε το κύμα τρόπο για ερωτευμένους, εκεί τα άφησες λίγο πριν ανέβεις στο πλοίο της χαρακιάς.
Μυριζει το φιλί καπνό και πως να το ξεχάσω.
Πόσα φιλιά χάθηκαν αγαπημένη, σαν τα ανθόσπαρτα χωράφια που έμειναν σε ενός χέρσου καιρού τον χειμώνα.
Κι εμείς δεν ξαναβρεθήκαμε ποτέ από τότε. Υπάρχει και σήμερα κρύο κι αγγίζω εκείνες τις ώρες της κακής φωτιάς να ζεσταθώ μόνο από το φιλί σου, γιατί το σώμα και η ψυχή κάηκαν και πάγωσαν μαζί από τότε. Τότε που δεν ήξερα πως τα φιλιά σωπαίνουν έτσι ανήκουστα.
ΤΟ ΧΘΕΣ ΜΑΣ
Η απόσταση από το χθες μικραίνει μέσα μου,
υλοποιείται ό,τι ποτέ δεν γνώρισα,
έτσι αφάνταστα παίρνει μορφή.
Έσκυψε στον ερχομό μου κι ανέβηκα πάνω της,
πάτησα στο εύθραυστο γυαλί της,
καθάρισα τη σκόνη και γνώρισα τα μάτια μου
έναν αιώνα πριν να κολυμπάνε στις ακτές της.
Ήρθε όλη η πόλη και αραδιάστηκε στην ψυχή μου
κι εγώ σέλωσα την αξιοπρέπεια των στιγμών
και άρχισα να χτίζω τα Βουρλά στην ανάμνηση.
Άρχισα για να μην τελειώσω αυτό το είδος ταξιδιού
μέσα μου, να στέκει έτσι λιτό και υπερόμορφο
σαν τα πέτρινα σπίτια τους που αντιστάθηκαν
στον θάνατο.
Δεν ήταν μια νέα εφεύρεση, προϋπήρχε
σαν αρρυθμία μέσα μου, σαν το ράδιο που αφέθηκε να
παίζει μόνο του στο φύγε των δικών μου.
Είχαν πολλά ζευγάρια στήθια τα μάτια της μελωδίας
και του καπνού, μέσα στις πέτρες φύονταν κι άντεξαν
κι αντέχουν ακόμη.
Το χθες με τις απίθανες στιγμές ξαναήρθε,
με πήρε από το χέρι κι άρχισα να ωριμάζω μέσα του,
μου είπε, του είπα και οικοδομήσαμε το χρέος της
ανάμνησης.
ΤΟ ΑΛΟΓΟ ΜΟΥ
Το άλογό μου που 'κλαιγε
και έτρεχαν τα μάτια του
με κοίταζε και μου 'λεγε
της λύπης τα κομμάτια του.
Το άλογό μου που 'τρεχε
ξοπίσω ως το λιμάνι
με ποιον θα μείνω φώναζε
σαμάρι ποιος θα μου βάνει.
Τρεις άντρες το συγκράτησαν
να μη με ακολουθήσει
τα μάτια μου δεν κράτησαν
ζήσανε και άλλη δύση.
Το βλέμμα του δεν ξέχασα
σαν άστρο μέσα στο χαμό
όλα σχεδόν τα έχασα
μες στου αλόγου το λυγμό.
ΣΚΑΛΑ
Η πόλη πάνω καίγεται, η Σκάλα δεν πιστεύει,
τ' αμπέλια ποιος τα τρύγησε και χάθηκε ο χυμός,
Υπάρχει ψυχή στο άδικο και ποιός τ' αναμοχλεύει
ποιός να δικάσει τη στιγμή που έχασε ο Θεός;
Πάντα θα ψάχνω μέσα μου, δυο κόσμους θα κοιτάζω,
στην θάλασσα την προσμονή και την πληγή στο χώμα,
δέκα καρδιές στο σώμα μου θα 'χω για να αλλάζω
για της ψυχής το χαλασμό λέξη δεν θα 'βρει στόμα.
Σκάλα που χάνεις τα σκαλιά, πέλαγο μεθυσμένο
χαμένο ειν' το παράθυρο σε μακρινή στεριά
το τσιγάρο απ' τα καπνά του κόπου μου σβησμένο
πού να 'βρω έναν ουρανό όλα να τα χωρά;
πού να 'βρω ένα στεναγμό τον πόνο να χωρά;
Έργα του
"Αστερισμοί στα πνεύματα από πέτρα και σάρκα" Ποίηση
"Από πέτρα και σάρκα" Ποίηση.
"Πρόσθεσε - Αφαιρώντας" ποίηση
"Μικροί Θεοί - Μεγάλοι Άνθρωποι" Ποίηση
"Ο Κύριος YOU SEE" Μυθιστόρημα.
"Αήττητο αλάτι" Βιβλίο cd, ποίηση, στίχοι, τραγούδια.
"Διάλογος με τον κυρ. Αλέξανδρο" Πεζός και ποιητικός λόγος.
"Ρεμβάζοντας μέσα στο χρόνο" ποίηση.
"Ασία μου Μικρά" Ποίηση, στίχοι, πεζός λόγος.
Για το soundforwords.blogspot.com
Ελένη Μπάλιου
20/05/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου